[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przez pracownika przepisów oraz zasad bezpiecze�stwa i higieny
pracy ma charakter obowi�zku podstawowego, a zatem jego ci�kie
naruszenie mo�e uzasadnia� rozwi�zanie przez pracodawc� umowy
o prac� bez wypowiedzenia z winy pracownika na podstawie art. 52
� 1 pkt 1 k.p. Za nieprzestrzeganie przepisów oraz zasad bezpie-
cze�stwa i higieny pracy pracownik mo�e te� by� ukarany kar� po-
rz�dkow� upomnienia lub nagany albo kar� pieni�n� (art. 108 � 1
i 2 k.p.). Ogólny obowi�zek pracownika przestrzegania przepisów
oraz zasad bezpiecze�stwa i higieny pracy, a tak�e przepisów prze-
ciwpo�arowych, sformu�owany te� zosta� w art. 100 � 2 pkt 3 k.p.
Jakie obowi�zki w zakresie bhp w szczególnoSci ci��� na pra-
cownikach?
Wed�ug art. 211 zdanie 2 k.p. pracownik jest obowi�zany
w szczególnoSci:
1) zna� przepisy i zasady bezpiecze�stwa i higieny pracy, bra�
udzia� w szkoleniu i instrukta�u z tego zakresu oraz poddawa� si�
wymaganym egzaminom sprawdzaj�cym,
2) wykonywa� prac� w sposób zgodny z przepisami i zasadami
bezpiecze�stwa i higieny pracy oraz stosowa� si� do wydawanych
w tym zakresie polece� i wskazówek prze�o�onych,
3) dba� o nale�yty stan maszyn, urz�dze�, narz�dzi i sprz�tu
oraz o porz�dek i �ad w miejscu pracy,
4) stosowa� Srodki ochrony zbiorowej, a tak�e u�ywa� przy-
dzielonych Srodków ochrony indywidualnej oraz odzie�y i obuwia
roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
5) poddawa� si� wst�pnym, okresowym i kontrolnym oraz in-
nym zaleconym badaniom lekarskim i stosowa� si� do wskaza� le-
karskich,
61
6) niezw�ocznie zawiadomi� prze�o�onego o zauwa�onym w za-
k�adzie pracy wypadku albo zagro�eniu �ycia lub zdrowia ludzkie-
go oraz ostrzec wspó�pracowników, a tak�e inne osoby znajduj�ce
si� w rejonie zagro�enia, o gro��cym im niebezpiecze�stwie,
7) wspó�dzia�a� z pracodawc� i prze�o�onymi w wype�nianiu
obowi�zków dotycz�cych bezpiecze�stwa i higieny pracy.
Obowi�zkiem pracownika jest zna� nie tylko przepisy, ale rów-
nie� zasady bezpiecze�stwa i higieny pracy wykszta�cone przez do-
Swiadczenie �yciowe, czy te� wynikaj�ce z wiedzy ogólnej lub
z przes�anek naukowych. Nie jest bowiem mo�liwe uregulowanie
przepisami wszystkich mo�liwych sytuacji, jakie mog� wyst�powa�
w procesie pracy, bior�c pod uwag� ró�norodnoS� stosowanych
technologii, specyfik� poszczególnych ga��zi produkcji i nieustanny
post�p techniczny. ZnajomoS� sprawdzonych w praktyce zasad bez-
piecznej pracy jest wi�c obowi�zkiem ka�dego pracownika. Aby
pracownik posiad� znajomoS� przepisów oraz zasad bezpiecze�stwa
i higieny pracy, jest obowi�zany bra� udzia� w szkoleniu i instruk-
ta�u z tego zakresu oraz poddawa� si� wymaganym egzaminom
sprawdzaj�cym (art. 211 pkt 1 k.p.). Szczegó�owo na temat szkole-
nia w zakresie bhp jest mowa w rozdziale IX).
Stosownie do art. 211 pkt 2 k.p. pracownik jest obowi�zany wy-
konywa� prac� w sposób zgodny z przepisami oraz zasadami bez-
piecze�stwa i higieny pracy oraz stosowa� si� do wydawanych
w tym zakresie polece� i wskazówek prze�o�onych. Poznane w cza-
sie szkolenia wst�pnego i szkolenia okresowego przepisy oraz zasa-
dy bezpiecze�stwa i higieny pracy pracownik jest obowi�zany prze-
strzega� w praktyce, wykonuj�c prac� w taki sposób, by nie stwa-
rza� zagro�e� dla zdrowia lub �ycia w�asnego oraz innych pracow-
ników. W szczególnoSci obowi�zany jest stosowa� w�aSciwe metody
pracy i u�ywa� w�aSciwych narz�dzi i materia�ów, zgodnie z ich
przeznaczeniem. Ogólny obowi�zek pracowniczy, wynikaj�cy z art.
100 � 1 k.p., nakazuje do�o�enie nale�ytej starannoSci i sumienno-
Sci przy wykonywaniu pracy, a tak�e stosowania si� do polece�
prze�o�onych, które dotycz� pracy, je�eli nie s� one sprzeczne
z przepisami prawa pracy. Wykonywanie polece� i wskazówek prze-
62
�o�onych, dotycz�cych zarówno metod wykonywania pracy, jak
i post�powania pracowników w toku jej wykonywania oraz stoso-
wania Srodków zabezpieczaj�cych przed zagro�eniami, ma istotne
znaczenie dla stanu bezpiecze�stwa pracy.
Pracownik jest obowi�zany dba� o nale�yty stan maszyn i in-
nych urz�dze� technicznych, narz�dzi i sprz�tu oraz o �ad i porz�-
dek w miejscu pracy (art. 211 pkt 3 k.p.). Pracownik obowi�zany
jest zatem u�ytkowa� w�aSciwie powierzone mu maszyny, urz�dze-
nia i inny sprz�t, a przede wszystkim przestrzega� instrukcji obs�u-
gi i wskazówek prze�o�onych, dokonywa� niezb�dnych przegl�dów
i konserwacji. O nieprawid�owoSciach w dzia�aniu maszyn i innych
urz�dze� technicznych powinien informowa� bezpoSredniego prze�o-
�onego, a w razie zagro�enia dla bezpiecze�stwa wstrzyma� ruch
maszyny lub urz�dzenia. Istotne znaczenie ma równie� zachowanie
porz�dku i �adu w miejscu pracy. Nieuporz�dkowane miejsce pracy,
z nagromadzonymi materia�ami czy odpadami, bywa cz�sto przy-
czyn� wypadków przy pracy.
Pracownik jest obowi�zany stosowa� Srodki ochrony zbiorowej,
a tak�e u�ywa� przydzielonych mu Srodków ochrony indywidualnej
oraz odzie�y i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem
(art. 211 pkt 4 k.p.). Ma to na celu zabezpieczenie pracownika
przed dzia�aniem szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych
czynników wyst�puj�cych przy pracy. Pracownik we w�asnym za-
kresie powinien dba� o to, by u�ywa� odzie�y i sprz�tu ochronnego
w ka�dym przypadku wykonywania prac niebezpiecznych lub szko-
dliwych dla zdrowia. Obowi�zkiem pracodawcy jest zaS przydziela-
nie pracownikom Srodków ochrony indywidualnej oraz odzie�y
i obuwia roboczego.
Pracownik jest obowi�zany poddawa� si� wst�pnym, okreso-
wym i kontrolnym, a tak�e innym wymaganym badaniom lekarskim
i stosowa� si� do zalece� lekarskich (art. 211 pkt 5 k.p.). Bli�ej za-
gadnienia te omówiono w rozdziale VII, podtytu� 2.
Obowi�zkiem pracownika jest niezw�oczne zawiadomienie prze-
�o�onego o zauwa�onym w zak�adzie pracy wypadku albo zagro�e-
niu �ycia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrze�enie wspó�pracowni-
63
ków, a tak�e innych osób znajduj�cych si� w miejscu zagro�enia,
o gro��cym im niebezpiecze�stwie (art. 211 pkt 6 k.p.). Obowi�zki
pracodawcy i pracowników w razie zaistnienia wypadku przy pracy
omówione zosta�y bli�ej w rozdziale VIII, podtytu� 1.2.
Pracownik jest te� obowi�zany wspó�dzia�a� z pracodawc�
i prze�o�onymi w wype�nianiu obowi�zków dotycz�cych bezpie-
cze�stwa i higieny pracy (art. 211 pkt 7 k.p.), bowiem tylko wspól-
ne dzia�ania w tym zakresie mog� zapewni� nale�yty stan bezpie-
cze�stwa i higieny pracy w zak�adzie pracy.
Rozdzi a� III
WYMAGANIA BHP
DOTYCZ�CE OBIEKT�W BUDOWLANYCH
I TERENU ZAK�ADU PRACY
1. POMIESZCZENIA PRACY
Jakie podstawowe wymogi w zakresie bhp powinny spe�nia�
obiekty budowlane i znajduj�ce si� w nich pomieszczenia pracy?
Dla zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
istotne znaczenie maj� u�ytkowane przez pracodawc� obiekty bu-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
